Oklepane pomysły

Arturious

Ktoś kiedyś powiedział że od czasu napisania Biblii wszystkie tematy zostały już wyczerpane
Zasadniczo jestem skłonny się z tym zgodzić.
Schematy są wszędzie powtarzane.
Jednak wybitni pisarze potrafią te schematy polać lukrem i oprawić w nową ramkę.
Czytałem wiele fantasy i fantastyki. To lubię najbardziej. Ale znaleźć w tonach książek tego gatunku perełkę to nie lada sztuka. Wielu wydaje się, że fantastyka jest najłatwiejsza do napisania. Ja twierdze, że jest to jeden z trudniejszych gatunków. Tu żeby się wybić trzeba naprawdę wykazać się mistrzostwem. Nie sztuką jest skopiowanie modnego ostatnio Pottera...
Ale, odbiegłem od tematu.
W skrócie rzecz ujmując. Wszystko zostało już napisane. Drugiej Ameryki nie odkryjemy. Za to sposób, w jaki coś zostanie napisane kolejny raz może spowodować, że będzie to hit sezonu lub kit sezonu.

Airel

To chyba zależy jeszcze jak głęboko drążymy, nie sądzisz? Bo jak odrzeć fantastyczną otoczkę z książki, zwykle pozostaje jakaś historia o ludziach. A jako gatunek nie zmieniamy się tak bardzo przez lata. Trudno spodziewać się czegoś innego.
A jednak opowiedziane historie, światy i wydarzenia wciąż zaskakują. I to jest piękne.

Gorzej, jak ciągle spotykasz ten sam schemat, te same obrazki, bez głębi i ducha. I dostajesz całą kolekcję książek z serii Star Wars, z czego może z cztery czyta się przyjemnie. Reszta ma koszmarny język i niewiele lepszą akcję, ale kupowane są przez równie niewymagających fanów jak autorzy.

Arturious

Zgadzam się. Po odarciu otoczki i pozostawieniu meritum sprawy która jest opisywana niektóre książki można skrócić do jednego zdania i to niezbyt długiego. Mimo to świetnie sie czytają i zaskakują wartką akcją. Wydają się być czymś nowym i zaskakującym. Dopiero po zagłębieniu się w główny temat widzimy, że taką historie opisano już wiele razy. Tyle że tym razem ktoś wepchnął to w inne otoczenie, inną akcję. Dał temu inne życie. Meritum i tak zostało to samo, ale czyta się z przyjemnością.

caislohen

Dobry pomysł to tylko szkielet.
Jeśli dobrze pamiętam Kres (w Galerii Złamanych Piór - a jednak przydatna to lektura) pisał, że pomysł to rożen, na którym powinniśmy kręcić bohaterów i wydarzenia. Tak powinniśmy to robić, aby nie zepsuć pieczeni.
*Jeżeli coś pokręciłem - proszę o sprostowanie*
Pomysł to sprawa drugorzędna - jeśli jest dobry, świetnie; jeśli nie - trudno, przynajmniej powinien jakiś być. Treść zachwyca nie tylko pomysłem, musi coś w sobie mieć, magnetyzm - nie koniecznie przebojową wizję czy cokolwiek.
Przytoczę (być może nie konsekwentnie) tutaj główny pomysł mojej ulubionej książki, co tu kryć.
Władca Pierścieni Tolkiena toczy się wokół podróży do miejsca, gdzie ma być zniszczony Pierścień. Główny pomysł, treść, meritum (jak wcześniej określano) to właśnie sprawa zniszczenia magicznego przedmiotu. Gdyby nie to - nie wiem, jak potoczyła by się akcja Trylogii. To jest niby błahy pomysł, cóż wielkiego, prawda? Ale jakże wielką siłę posiada.
Oczywiście, ktoś zarzuci - przecież jest wiele wątków pobocznych, fabuł rozgrywających się równolegle. Ale one, jakby nie patrzeć, oscylują wokół tego głównego Pomysłu.

Yen

Wszystko zostało napisane? No to chodźmy się powiesić!
Dobrze, dobrze, przepraszam (Zły humor. Odbija się czkawką co parę godzin). Ale pomyślcie sami – fantasy, wbrew swojej idei, jest gatunkiem, w którym króluje i baluje odtwórczość. Elfy, smoki, artefakty i magia – bosko! Mamy cały świat! Tylko jakaś fabułka i do druku. Pisarze bardzo często patrzą, jak coś zmienić, przekształcić, podać w nowej oprawie – bo w końcu co nam zostało, skoro gryziemy horyzonty?
Ale można iść dalej. Naprawdę. Co jakiś czas wychodzą prawdziwe perełki, które dają nam coś naprawdę ożywczego – nowe światy, nowe koncepcje, nowy pomysł na fabułę i przedstawienie bohaterów. Czasami problem polega na tym, że nie umiemy patrzeć w boki. Młodzi pisarze tak często płyną na fali Tolkiena (wciąż!), Harry’ego Pottera, Kodu Leonarda da Vinci (mnie już osobiście rzygać się chce od tych pseudo intryg). No więc mówimy – koniec. Ale jeśli to byłby koniec, skąd brałyby się pojedyncze, wybitne dzieła?
Próbujmy. Naprawdę próbujmy szukać. A nuż będziemy prekursorami nowego gatunku literackiego? Trochę optymizmu!
(Możecie uważać mnie za naiwną, coś w tym na pewno będzie. Ale patrząc na takich twórców jak Murakami czy Dukaj, powraca nadzieja w ludzką wyobraźnię. Serio!)

Aylya

W chwilach skrajnego zadowolenia z życia i w napadach optymizmu, lubię sobie powtarzać, że ludzie od zarania dziejów twierdzą, że nie stworzą już nic nowego i że wszystko jest już wymyślone. Zapewne ktoś kiedyś uważał, że wynalezienie koła to ostatnie Wielkie Dzieło w dziejach ludzkości. I co? Zawsze znajdzie się ktoś, kto stworzy coś innowacyjnego i świeżego. Kto wie, może będzie tak też w przypadku literatury.

caislohen

Yen

Airel

Hm, tak jakby nie o to mi chodziło... Właśnie zupełnie nie o świat. Masz rację, Czerwieńsza, można pod tym względem wiele perełek stworzyć. Możemy być prekursorami nowych gatunków i cokolwiek tam jeszcze...
Chodziło mi o to, że zawsze można uznać pomysł za "to już było" jeśli wejdzie się odpowiednio głęboko. Jeśli zedrzesz otoczkę, świat, wszystko, ograniczysz historię do jednego-dwóch zdań, stwierdzisz, że przecież historii o wygnańcach z ojczyzny na ten przykład było od groma, a o miłosnym trójkącie jeszcze więcej. I że tak naprawdę to wszystko są jakieś nasze ludzkie historie. Mniej lub bardziej znane nam charaktery. Gdzieś pod spodem bowiem jesteśmy sobą, ludźmi. I to nic złego, ani nic niezwykłego, tylko jeśli ktoś chce obronić tezę, że wszystko już było, to właściwie mu się uda - no bo czemu nie?
Tylu ludzi przeżyło już życie, i choć każde było inne, bazowało na tych samych motywach.

Hien

A czemu nie można napisać jakiegoś tworu na bazie mitologii Azteków? No, chyba, że już taki twór powstał. W końcu mitologii różnorakich jest prawdziwe multum.

Diamantia

Można też wymyślić coś nowego, oczywiście względnie nowego, bo czymś jednak trzeba się inspirować. Ale bez kopiowania. Ja osobiście mam już dość idealnych elfów, potężnych magów, pięknych wojowniczek... Brr.
Podejrzewam, że historia trzech... nazwijmy to, wybranek (nie cierpię tego słowa) i złej wiedźmy (z braku lepszych określeń), to dość oklepany temat. Ale fakt, że świat, w którym rozgrywa się ta historia jest niepowtarzalny - moim zdaniem - czyni z tego całkiem niezłe dzieło.

Yen

caislohen

Kyouri

Od strony stricte psychologicznej: wg Junga na przykład istnieje ograniczona liczba archetypów. I co byśmy nie wyczyniali, to w każdym micie, czy w każdej opowieści znajdziemy powrót do źródeł, tylko różnie ujęte.

Jak dla mnie problem nie tkwi w oklepanych tematach, tylko w tym, że niektórzy pisarze piszą w sposób oklepany.

caislohen

Problem leży po obu stronach. Czytelnik - autor.
Twórca pisze powielają pomysł. Tylko koneserzy nie docenią tego, bo wymagają - i dobrze. Ale znajdą się tacy (a jest ich coraz więcej - zatrważająca to liczba), którzy przeczytają i będą zadowoleni.
Jak widać, można się doszukać wszędzie powodów obecnej literatury.